آموزش بی پرورش ، آموزش مجازی با پرورش دانش آموزان چه کرد؟ - مجله سلنا

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرنگاران، محدثه ابراهیمی- آموزش حضوری و مجازی، دو نوع آموزش با رویکرد های کاملا مجزا هستند که در دوران شیوع کرونا ناچار به روی آوردن به آموزش مجازی شدیم. اموزشی که پرورش روحی و جسمی دانش آموزان را، بصورت جدی تحت تاثیر خود قرار داد.

تربیت و پرورش دانش آموزان در دوران قبل از کرونا نواقصی داشت و شیوع کرونا باعث تشدید این نواقص شد. طوری که در ابتدایی ترین مباحث تربیتی دانش آموزان، اختلالات عمیقی وارد شد؛ اختلالاتی که اثرات چشمگیری بر تشکیل شخصیت بچه ها و نوجوانان خواهد داشت. البته به عقیده بعضی صاحب نظران، آموزش مجازی از بعضی جنبه ها اثرات مثبتی بر شخصیت بعضی دانش آموزان گذاشته است و عواقب مثبت کرونا را هم باید دید!

خانه دوم

در این باره با سیمین عباسپور، کارشناس پرورش دانش آموزان به مصاحبه نشستیم. به نقل از این کارشناس حوزه پرورش، مدرسه خانه دوم دانش آموز است و اگر نقش آن در تربیت دانش آموزان پررنگ تر از فضای خانوادگی نباشد، کمرنگ تر هم نیست. چراکه در فضای مدرسه، دانش آموزان مهارت های ارتباطی ازقبیل دوست یابی و مهارت نه گفتن را می آموزند. مهارت هایی که فقط در برخورد های اجتماعی و در ارتباط با همسالان و... میتوان آموخت.

در آموزش مجازی ارتباط چهره به چهره افراد با یکدیگر کمرنگ شد و بازخورد هایی که در چهره نمایان میشود را نمیتوان دریافت کرد. این مبحث، هم در مهارت های ارتباطی دانش آموز اثر منفی گذاشت و هم در فرایند آموزش ان ها خلل وارد کرد.

یکی از مسائل مهم در فرایند تربیتی دانش آموزان، بحث الگوپذیری انهاست که تاکید زیادی بر الگویابی در سن بحرانی نوجوانی شده است؛ یکی از نیاز های اساسی نوجوان، برقراری ارتباط با معلم و الگو دریافت از اوست؛ که این فرایند در آموزش مجازی کمرنگ شده است.

یکی از مضرات آموزش مجازی برای بعضی دانش آموزان، قانون گریز شدن انهاست. طوریکه انضباط شخصی لازم را از دست دادند. قوانین مدرسه مثل حضور همه دانش آموزان در یک ساعت تعیین در مدرسه و شرکت در مراسم صبحگاه و... باعث منضبط شدن دانش آموزان میشود. دانش آموزی که در کلاس حضور دارد مجبور میشود هم پای کلاس و قوانین آن و تکالیف جمعی که معلم میدهد پیش برود و ناخودآگاه انضباط و قانون مداری را یاد میگیرد. اما در آموزش مجازی هیچ اجباری بر همراه شدن با کلاس نیست و این، سبب قانون گریزی بسکمک از دانش آموزان میشود.

مبحث دیگر، تاثیر مراسم های جمعی از قبیل مراسم بزرگداشت، مراسم عزاداری و جشن، مراسم صبحگاه، ورزش های گروهی، اردو های دانش آموزی و... است که علاوه بر اجتماعی شدن دانش آموزان باعث میشود که در حال وهوای معنوی قرار بگیرند و با جمع همراه شوند. بخصوص برگزاری نماز جماعت که موجب میشود دانش آموزان همراه با دوستانشان در آن فضا قرار بگیرند. این در رشد معنویات دانش آموزان اثر داشت و فرصت خوبی برای پرورش دانش آموزان بود که کرونا از ما گرفت.

کار ورودی ها سخت تر شد

هر مقطع تحصیلی، با مقاطع بعدی اش تفاوت هایی دارد و دانش آموزان ورودی جدید باید خودشان را با شرایط جدید وفق دهند و با آن فضا همراه شوند. کرونا و آموزش مجازی باعث شد این دانش آموزان با فضای مقطع جدید آشنا نشوند و به همان نسبت، در تحصیلشان مسائلی ایجاد شود. چون نتوانستند با معلم های جدید و شیوه یادگیری دروس تخصصی رشته تحصیلی شان آشنا شوند. دروسی که یادگیری آن ها لازمه ورود به دانشگاه است. این مشکل باعث میشود که ما در دوران پسا کرونا با مسئله دیگری به نام کم سوادی دانشجویان جدید الورود روبرو باشیم. مسئله ای که پرورش شخصیت آن ها را تحت الشعاع قرار خواهد داد.

جای خالی آموزش مهارت های زندگی

یکی از مسائل کشور ما این است که در زمینه استفاده از فضای مجازی فرهنگ سازی نشد و دانش آموزان برای خود، خط قرمز ها را تعیین نکردند. شبکه شاد برای آموزش دانش آموزان ایجاد شد؛ اما بسکمک از آن ها در سایر شبکه های اجتماعی همچون اینستاگرام و تلگرام و... نیز حضور دارند. تلفن همراه یک وسیله ارتباطی کمک کننده است و ما نمیتوانیم انرا از زندگی هامان حذف کنیم. اما خطراتی هم دارد که باید آن ها را برای دانش آموزان توضیح داد و فرهگ سازی کرد؛ که متاسفانه انجام نشد و دانش آموزان دچار آسیب های زیادی شدند. ارتباط با جنس مخالف، یکی از این آسیب هاست که بعضی دانش آموزان دچار آن شدند؛ و در این زمان بیشتر از هر زمان دیگری جای خالی یک ساعت درسی و کتاب درسی تحت عنوان مهارت های زندگی احساس شد. این مسائل باعث شد یک احساس گناه ازطرف کارکنان آموزش وپرورش بوجود آید که چرا دانش آموزان را اینگونه رها کردیم؟ و چگونه این مسائل حل خواهد شد؟

کمی هم نیمه پر لیوان را ببینیم

در بحث آموزش مجازی میتوانیم دانش آموزان را به دو دسته تقسیم کنیم. اول دانش آموزانی که راحت طلب هستند و در حین کلاس مجازی و همچنین امتحانات هیچ زحمتی به خود ندادند؛ و دسته دوم دانش آموزانی که روی پای خود ایستادند و متوجه شدند که تکیه کردن به معلم نسبت به آموزش حضوری کمرنگ شده است. درنتیجه دانش آموز خودش تحقیق کرد و به دنبال یادگیری رفت و این باعث مستقل شدن او و رشد این روحیه شد.

بسکمک از دانش آموزان، متوجه اهمیت مدرسه در پیروزیت شان شدند و هدفمند شدند. قبل از کرونا بعضی دانش آموزان، بخصوص دانش آموزان کنکوری، دنبال بهانه ای میگشتند برای تعطیل کردن مدرسه! آموزش مجازی و دوری از مدرسه باعث شد همگی شرایط قبلی را قدر بدانند وبه عبارتی شکرگزارتر از قبل شوند.

شیوه امتحان دریافت قبل از کرونا ایراداتی داشت و اصلا انعطاف پذیر نبود. طوریکه پیش می آمد دانش آموزی در طول سال بسیار تلاش کرده باشد؛ اما شب امتحان با مشکل غیرمنتظره ای مثل مسائل جسمی و.. روبه رو میشد و در امتحان هم پیروز نمیشد؛ و این اثرات منفی زیادی روی دانش آموز میگذاشت. اکنون فرایند ارزشیابی و امتحان از روی کتاب میباشد. یعنی دانش آموز حین امتحان کتاب را باز میکند، تحقیق میکند، جواب را پیدا میکند و آن را میخواند. این یعنی تکمیل فرایند یادگیری! اما در امتحانات حضوری 80 درصد دانش آموزان، آزمون را تجزیه و تحلیل نمیکردند و بعضی هم در پایه های پایین تر، بلافاصله بعد از مشاهده نتیجه امتحان، از شدت عصبانیت آن را پاره میکردند! این واکنش ها باعث می شد که یادگیری صورت نگیرد. اما الآن در بحبوحه ای که اسمش را تقلب میگذاریم یادگیری اتفاق می افتد.

افزایش اعتمادبه نفس بعضی دانش آموزان در آموزش مجازی، از دیگر نتایج مثبت اموزش مجازی است. دانش آموزانی بودند که در بعضی دروس، هیچوقت طعم نمره 20 را نچشیدند. اما در دوره کرونا با کمک کتاب نمره خوب دریافتد. هرچند این نوع امتحان دریافت باعث اعتراض بعضی معلمین شد. اما یک نتیجه مثبتش افزایش اعتمادبه نفس دانش آموز است؛ و روی بقیه درس ها هم اثر گذار بود.