انجام اقدامات استحکام بخشی و حفاظتی در عمارت ملک بوشهر - مجله سلنا

ایران مهد عمارتها و خانه های اربابی بسیاری است که بیشتر آنها مربوط به دوره قاجار هستند. نگاهی به این عمارتهای کهن نشان می دهد که تمدن آن منطقه در دیرباز تا کنون چگونه بوده است. بعضی عمارتها غبار بی مهری به جانشان نشسته و بعضی نامشان پربازدیدترین آمارها را دارد.

حالا که دمی نو در کالبد عمارت ملک بوشهر دمیده شده، به سراغ آن می رویم و از اصالت بنایی می گوییم که روزی به آسمان خراش عصر قجر مشهور بود. عمارت ملک به صورت مجموعه ساختمانی متعلق به یک قرن قبل است. در هشت کیلومتری شهر بوشهر قرار گرفته و در دوره قاجاریه معماران فرانسوی آن را با مصالح محلی احداث نموده اند و درب و پنجره آن زیر نظر مهندسین فرانسوی ساخته شده است.

بنایی اصیل که امروزه رنگی بر رخسارش نمانده و احتیاج به بازسازی و نگاه بیشتری دارد. بازسازیی که معمر سالهایی باشد که عمارت ملک خوابگاه نظامیان رضاه شاه شده بود. بازسازیی که آلام دوران اشغال از سوی انگلیسی ها را تسکین دهد. آری عمارت ملک تسکین دهنده می خواهد.

در این خصوص با معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر به گفت و گو نشستیم.

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر اظهار کرد: عمارت ملک سال 1397 به وسیله مزایده عمومی به بخش خصوصی واگذار شد و از سال 1399 شاهد عملیات بازسازی در عمارت ملک هستیم که تا به امروز اقدامات استحکام بخشی و حفاظتی در مجموعه در حال اجرا است و در کوشش هستیم در سال 1402 این عمارت مجددا به بهره برداری برسد.

عمارت تا بازسازی

نصرالله ابراهیمی ادامه داد: بازسازی سقف ها و استحکام بخشی عمارت انجام گرفته که حدود 55 درصد شاهد پیشرفت فیزیکی مجموعه بوده ایم و در حال حاضر نیز اقدامات تاسیساتی و بازسازی های چوبی در حال اجرا است. داخل کوشک ها و ساختمان های داخلی عمارت ملک برای چندین دهه به محل زندگی افراد کم بضاعت تبدیل شده بود. افرادی که به عمارت ملک به چشم مامنی امن و پناهی برای ادامه حیات می نگریستند.

ابراهیمی در مورد تخلیه سکنه عمارت ملک اظهار کرد:تا کنون دوبار اقدامات حقوقی اجرا شده و حکم تخلیه ساکنین عمارت ملک صادر شده است، اما به لحاظ رعایت مسائل اخلاقی و فرهنگی ابتدا باید مکان مناسبی برای آنها در نظر گرفته گردد و سپس نقل مکان نمایند.

سکنه عمارت ملک بدون سرپناه نمانند

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر توضیح داد: اغلب ساکنین عمارت ملک در نهضت ملی مسکن ثبت نام نموده اند و با پیگیری های صورت گرفته درصدد جابجایی ساکنین هستیم و در بحث جابجایی به لحاظ این که امری اجتماعی است ما احتیاجمند همکاری همه ارگان ها مخصوصا استانداری هستیم که با تامین مسکن چه به وسیله مسکن ملی چه از طرق دیگر این مهم را فراهم سازند.

تخلیه نکردن عمارت ملک در گرو رعایت اخلاق اجتماعی

ابراهیمی متذکر شد:حکم تخلیه بخشی از عمارت ملک نیز صادر شد، اما به لحاظ رعایت قوانین اخلاقی و اجتماعی از سوی شورای تامین استانی به مرحله اجرا نرسید.

ابراهیمی در پاسخ به نگرانی های موجود برای مالکیت عمارت ملک عنوان نمود: عمارت ملک بوشهر در اواخر دوره قاجار در محله بهمنی شهرستان بوشهر ساخته شده و در سال 1377 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در تملک سازمان میراث فرهنگی است.

از عمارت اصیل ملک بیشتر بدانیم

معاون میراث فرهنگی استان بوشهر درباره تاریخچه عمارت ملک اظهار داشت: 21 هزار مترمربع مساحت کل عمارت ملک است که شامل بنای شاه نشین به تقریب 4000 مترمربع زیربنا دارد. معماری داخلی عمارت را معماری ایرانی اروپایی تشکیل می دهد که با الهام از معماری فرانسوی است. مصالح مورد استفاده در مجموعه بعضی وارداتی و محلی است.

ملک، سرد و گرم تاریخ را به چشم دیده است

عمارت متعلق به فردی بوشهری به نام محمدمهدی ملک التجار بوده است. وی برای سفر تجاری به کشور فرانسه رفته و در آنجا شیفته معماری فرانسوی می گردد و نمونه آن را در بوشهر پیاده می نماید.

این کاخ از سوی متجاوزین انگلیس اشغال شده و به صورت مقر نظامی آنها عایدی. آنها بعد از سالها استقرار در این کاخ با ورشکست شدن ملک التجار لوازم نفیس آن را با قیمت کم خریداری نموده و با خود بردند.

عمارت ملک را باید دید

در تمامی قسمتهای معماری عمارت ملک الهامی از عمارتهای خارجی گرفته شده است و هدف از ساخت این ساختمان برگزاری جلسات و دیدارهای تجاری بوده است. عمارت ملک بوشهر را نه تنها باید دید بلکه به عمق جان شنید. ملک پر از خاطرات اصیل دورانی است که حرفهای زیادی برای گفتن دارد.