رتبه بندی یا بهسازی حقوق معلمان؟ - مجله سلنا

محمدرضا نیک نژاد در گفت وگو با خبرنگاران، با اشاره به سیر تصویب طرح رتبه بندی معلمان اظهار کرد: از زمان مطرح شدن نظام رتبه بندی معلمان، سال ها گذشته و حدود 10 سال است که درباره آن صحبت شده، ولی جدی گرفته نشده بود و به بهانه های مختلف دولت ها از اجرای آن شانه خالی می کردند.

وی اضافه کرد: در نهایت لایحه رتبه بندی اسفندماه سال گذشته به مجلس شورای اسلامی رسید که با توجه به فشارها و چالش هایی که میان مجلس و دولت وجود داشت، علی رغم آنکه بنا بود از ابتدای سال 1400 اجرایی گردد اما تصویب آن تا ماه گذشته به طول انجامید.

این معلم و کارشناس حوزه آموزش و پرورش با بیان اینکه مهمترین بخش رتبه بندی در حوزه اقتصادی طبق تصمیم مجلس، تراز شدن حقوق معلمان تا 80 درصد حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه ها بود گفت: قرار بود معلمان به پنج رتبه تقسیم شوند و مشابهت های اسمی با پنج عنوان در دانشگاه نیز درنظر گرفته شد و بر این اساس دریافتی معلم در هرپایه به 80 درصد دریافتی استاد دانشگاه در همان پایه می رسید.

نیک نژاد ادامه داد: نهایی شدن این مصوبات در صحن علنی از حیث پیش بینی بار اقتصادی سنگین آن، چندماهی طول کشید و به کمیسیون آموزش ارجاع می شد تا اینکه در نهایت آن همتزاری 80 درصدی را نگه داشتند، اما طرح را از محتوا خالی کردند و گفتند برابری 80 درصدی حقوق با مربی دانشگاه. در واقع می خواهند معلمان را با کمترین پایه دانشگاه بسنجند و گویی این گونه حقوق ها را در خود جامعه معلمان همسان سازی می نمایند.

وی با اشاره به اینکه از جنبه دیگر، رتبه بندی قرار بود در راستای کیفیت بخشی به آموزش اجرا گردد گفت: تجارب و مطالعات بین المللی، کارآمدی سیستم تشویق و تنبیه در فرآیند آموزش را مورد تردید قرار داده اند و این فرضیه را رد می نمایند. باید معلم را در فضایی قرار دهند که بتواند در چارچوبی حرکت خود را کیفیت بخشی و درونی کند و درون زا باشد. برقراری سیستم تشویق و تنبیه دیگر جواب نمی دهد، اما باز شاهدیم که همین را برای معلمان اجرا می نمایند. با این حال اگر این فرض را هم بپذیریم باید به این نکته توجه کنیم که قرار بود یک لایحه و یا طرحی ارائه و به قانون تبدیل گردد که برونداد آن کیفیت افزایی باشد و معلمانی که خوب کار می نمایند تشویق شوند و افزایش حقوق داشته باشند؛ اما رتبه بندی با این شکل خود، از مسیرش خارج و بیشتر به یک نوع ترمیم و بهسازی حقوق تبدیل شده است.

این معلم و کارشناس حوزه آموزش و پرورش ادامه داد: برخلاف باور عموم که سطح حقوق معلم ها در سطح جهان بسیار بالا و در رده پزشکان و ... است درست نیست و به جز یکی دو کشور، عموما معلمان در سطح میانگین حقوقی جامعه، حقوق می گیرند و اینطور نیست که معلمی در جهان شغلی پردرآمد داشته باشد. ولی یک نکته کلیدی وجود دارد مبنی بر اینکه حقوق معلمان در کشورهای دیگر، از میانگین حقوقی آن جوامع، پایین تر نیست.

نیک نژاد با بیان اینکه اما در ایران حتی میان دریافتی معلم با سایر دستگاه های دولتی اختلاف هایی وجود دارد گفت: البته شاید حقوق پایه و مانند آن یکسان باشد، اما میانگین دستگاه های دیگر این اجازه را دارند که از محل درآمدهای خود، مزایا و رفاهیاتی را به کارکنان خود اختصاص دهند، اما چون آموزش و پرورش نهادی درآمدزا نیست و نباید هم باشد، از این بخش محروم است. در واقع ممکن است فیش حقوقی یک کارمند دیگر با منِ نوعی برابر باشد، اما خب مزایایی که دریافت می کنیم یکسان نیست.

وی در ادامه درباره دلیل اعتراضات معلمان در هفته های اخیر پیرامون رتبه بندی نیز گفت: بدنه معلمان قبول ندارند که بودجه ای برای آموزش و پرورش وجود ندارد. شاهدیم که بودجه برای بخش های دیگر هست اما وقتی به آموزش و پرورش می رسد می گویند بودجه نیست. در سطح جامعه هم خبر ندارند که افزایش حقوق هایی که درباره آن اطلاع رسانی می گردد یا اتفاق نمی افتد، یا دروغ است یا در سطحی نیست که از آن سخن می گویند. به عنوان مثال یک مرتبه افزایش فوق العاده برای معلمی با 30 سال سابقه و دارای مدرک فوق لیسانس 400 هزار تومان شده بود، در حالی که مانور تبلیغاتی روی آن بسیار زیاد بود.

این معلم و کارشناس حوزه آموزش و پرورش اضافه کرد: یا یک مرتبه اعلام کردند که حقوق معلمان را به 80 درصد پایه حقوق اعضای هیئت علمی دانشگاه ها می رسانند اما آن را تا سطح مربی کاهش دادند. اینها ناراحت نماینده است. درباره زمان اجرای رتبه بندی هم که قرار بود از ابتدای سال 1400 اجرا گردد تغییراتی به وجود آمد. منِ معلم معترض ام، زیرا از یک سو جامعه این تفکر را دارد که معلم ها مرتب افزایش حقوق دارند و دولت و مجلس هم روی آن مانور می دهند؛ مثلا رئیس کمیسیون آموزش یک مرتبه اعلام نموده بود که حقوق معلم ها کمتر از 16 میلیون نمی گردد. اما حالا رتبه بندی آن چیزی نشده که درباره اش اطلاع رسانی کردند. چرا جامعه را مقابل ما قرار می دهند؟ اینها را می گویند ولی انجام نمی دهند.

نیک نژاد ادامه داد: اینگونه اقدامات و اطلاع رسانی ها، سرخوردگی را در جامعه معلمان توسعه می دهد؛ آن وقت معلم با همین سرخوردگی سر کلاس می رود. به ویژه معلمان مرد با شغل معلمی روزگارشان نمی چرخد و عمدتا باید شغل دوم داشته باشند. من خودم در مدرسه ای معلم بودم که دو سه نفر از همکاران، سرویس دانش آموز بودند. تصور کنید این معلم چه طور می خواهد در کلاس درس بدهد؟. اگر این مسائل حل گردد، بخش بزرگی از نگرانی های موجود پیرامون این موضوعات از بین می رود .