میراث حجتی برای کشاورزی کشور چه بود؟ - مجله سلنا

گروه مالی خبرنگاران، دکتر امین اسدی؛ واردات بی رویه همیشه یکی از چالش های بخش کشاورزی بوده که آسیب های جدی را به کشاورزان و فراوری داخلی وارد نموده است، اما محمود حجتی به جای توسعه زیرساخت های کشاورزی و اجرای طرح الگوی کشت مناسب به واردات روی آورد و کشاورزی کشور را خواسته یا ناخواسته وابسته به آن طرف مرز ها کرد.

سرمایه گذاری در بخش کشاورزی بی شک باعث افزایش فراوری خواهد شد و این موضوع اهمیت فراوانی دارد، اما چرا محمود حجتی این موضوع مهم را اجرایی و عملی نکرد؟

مسئولیت قرنطیه نباتی و دامی، استفاده بهینه از تکنولوژی در بخش کشاورزی، توجه به مکانیزاسیون و یکپارچگی اراضی کشاورزی، تجهیز ناوگان ماشین آلات کشاورزی، توسعه باغات و زمین های زراعی چای، کیفیت و کمیت نهاده های کشاورزی، توسعه صنایع تکمیلی و تبدیلی برای ایجاد ارزش افزوده در مناطق روستایی، توجه بخش شیلات در قطب های شیلات کشور و گسترش فعالیت پرورشی آبزیان، به کارگیری ادوات و تجهیزات جدید، ارتقا بهره وری، تامین تسهیلات ارزان قیمت، اصلاح نژاد دربخش دام، توسعه انواع بیمه و توسعه بیمه درآمد بر فراوری، اعلام به موقع قمیت های خرید تضمینی، احیای بورس کالای کشاورزی، پایش درست محصولات کشاورزی و... از مهمترین وظایف وزارت جهاد در این بازه زمانی مهم بود، اما آقای حجتی که سالیان درازی وزیر جهاد کشاورزی جمهوری اسلامی ایران بود این نکات و وظایف مهم را عملی کرد؟

نگاه حمایت تأمین اجتماعی گونه در بخش کشاورزی بیش از سه دهه است که مانع هرگونه بالندگی در کشور شده و متأسفانه به دلیل ضعف سرمایه گذاری تاریخی در کشاورزی امروز قیمت تمام شده بالا که ناشی از همان دیدگاه سنتی در کشاورزی است نه تنها دست این بخش را در بازار جهانی کوتاه تر از ظرفیت هایش نموده، بلکه به عنوان نمونه در چند محصول نظیر شیرخام، گندم و... صنایع بالادستی بخش را با مسائل عدیده ای روبرو ساخته است.

شرایط موجود کشاورزی در ایران با 14 میلیون هکتار اراضی نقش محوری در اقتصاد کشور دارد، سهم کشاورزی در اقتصاد ایران با ارزش افزوده، می تواند بسیار بالا باشد، در شرایط موجود، 100 میلیون تن فراوریات محصولات کشاورزی در ایران داریم، اما تراز کشاورزی ما منفی است و میزان آن از 1/8 میلیون تن در سال 84 به 5/17 میلیون تن در سال گذشته رسیده است. در بخش وزارت جهاد کشاورزی ما نگرانی هایی داریم، بخش چای، برنج و ابریشم در زمان مدیریت آقای حجتی در بخش کشاورزی نابود شد و عملا درب سازمان چای بسته شد. باغات کشاورزی در زمان مدیریت آقای حجتی یا تغییر کاربری یافتند یا در حال تغییر کاربری هستند و درب ابریشم را تخته کرد و درحالی که باید صادرکننده ابریشم باشیم، امروز به واردکننده ابریشم تبدیل شده ایم.

18 میلیون هکتار زمین کشاورزی در کشور موجود است، اما اکنون فقط 4 میلیون هکتار از زمین های کشاورزی کشور زیر کشت است. باید با توجه به پتانسیل مثبت کشور در بخش کشاورزی از این فضا به درستی بهره برداری میشد، اما آقای حجتی با مدیریتشان این پتانسیل را تقویت یا تضعیف کردند؟

به افزایش فراوری گندم در سال های اخیر باعث شد ایران از واردات این محصول استراتژیک بی احتیاج گردد و خودکفایی فراوری آن را جشن بگیرد.

این خودکفایی تا سال گذشته که با خشکسالی شدید روبرو بودیم ادامه پیدا کرد و این موضوع نیز تاثیری در فروش گندم از سوی گندم کاران به دولت نداشت، اما امسال با وجود بارش ها مناسب و افزایش فراوری شاهد کاهش تحویل این محصول از سوی کشاورزان به دولت بودیم.

اما در بخش دامپروری..

اروپاییان مانند ما به خاطر محدودیت های اقلیمی امکان فراوری کنجاله سویا را نداشتند و برای کاهش وابستگی، کنجاله کلزا را جایگزین کنجاله سویا در تغذیه طیور کردند، اما با این موضوع در کشور ما مخالفت شد. برای پایداری فراوری انواع گوشت دام و طیور و لبنیات در کشور، توسعه پرورش دام های پربازده و به کارگیری روش ها و یافته های جدید در تأمین خوراک دام در داخل لازم است، ولی چرا تا الان کسی متولی این امر نشده است که خوراک دام را در کشورمان تامین کنیم؟

ارزش مالی دام در کشور ما بیشتر به گوشت آن منحصر شده است، در حالی که در کشور های پیشرفته از همه اجزای دام در صنایع مختلف استفاده می گردد و فراوریکنندگان از ارزش افزوده این فعالیت مالی بهره مند می شوند.

کشور ایران دارای پتانسیل بالا در عرصه کشاورزی و دامپروری هست، هم پتانسیل نیروی انسانی را دارد هم مراتع وسیع؛ و این سوال مهم است که چرا باتوجه به این پتانسیل ها صنعت کشاورزی و دامپروری ما همچنان به خارج از مرز ها وابسته است؟